Սպորտ` Քիք-բոքսինգ

Սուրիկ Հաջոյան

Սուրիկ Հաջոյանը, ով 6 տարեկանից զբաղվում է քիք-բոքսինգով, իր հաղթանակների գրավականը համարում է ցանկությունը և սերը մասնագիտության հանդեպ: Հետագայում զբաղվել է Շիդոկան կարատեով` դառնալով <<միջազգային առաջնության>> չեմպիոն, չնայած, որ Հայաստանի Հանրապետության դրոշի տակ էր հանդես գալիս, սակայն հաղթանակի ժամանակ ձեռքին հպարտությամբ թափահարում է եզդիների ազգային դրոշը:

Հետագայում նա ուղին շարունակեց քիք-բոքսինգում: Անցյալ տարի սեպտեմբերի 25-26-ին  2009 թվականին այն ակումբը, որտեղ նա հանդես է գալիս`  <<ԼԻՈՆ>>  մարզիչ Ամար Թամոյան (միջազգային կարգի վարպետ), դառնում է Հայաստանի լավագույն ակումբ 2009:

Սուրիկը վերջերս հունիսի 21-27-ը Հունաստանի Ալեքսանդրապոլիս քաղաքում տեղի ունեցած <<Աշխարհի առաջնությանը>> գրավում է 3-րդ մրցանակային տեղը` հաղթելով լիբանանցի, գերմանացի, կուբացի մարզիկներին, սակայն վերջում վնասվածքի պատճառով պարտություն է կրում ուկրաինացի մարզիկից: http://wpka.wwwlb.net/images/wc.2010-lightresult.pdf

Հուլիսի 17-18-ին դինամո մարզադահլիճում տեղի ունեցավ քիք-բոքսինգի <<ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԱՌԱՋՆՈՒԹՅՈՒՆ>>, որին մասնակցում էին տարբեր մարզերից եկած մարզիկներ: Սուրիկ Հաջոյանը կրկին ապացուցեց, որ իր քաշային կարգում միակն է` հաղթելով չորս մարզիկներին դառնում է Հայաստանի բազմակի չեմպիոն:

Այն փաստը, որ նա ազգությամբ եզդի է, նա հպարտությամբ ասում է Մլըտե մըն էզդի, զըմանե մըն էզդիկի, դինե մըն Շըրֆըդին (ազգությունս եզդի, լեզուս եզդիերեն, կրոնս Շարֆադին):

Զրույցի ընթացքում պարզվեց, որ նա Սահիդ Թամոյանի որդին է, ով մասնակցել է Արցախյան հերոսամարտին: Հայրիկի թողած նամակում գրված այն խոսքերը. <<թող որդիս ինձ նման դառնա առյուծ>>, նա նվիրումով իրականացնում է  հայրիկի ցանկությունը:

Read More

Կրոն` Եզդի ժողովրդի ազգային սրբեր

Եզդի ժողովրդի սրբերն են.

 

1.    Մըլըկե Թաուս                                                      14. Մամը Ռըշան

2.    Կարմիր Սուլթան Եզիդ                                       15. Շեխ Մընդ

3.    Շեխ Ադի                                                                16. Գավանե Զըրզա

4.    Շիխըսըն                                                                 17. Մըլըկ Զըյդին

5.    Սըջադին                                                                18. Իսեբիա

6.    Շըմս-Շեշըմս                                                          19. Ճարա Պիրա Ֆատ

7.    Մըլըկ Ֆըրխըդին                                                    20. Շեխ Ալե Շըմսա

8.    Նասըրդին                                                               21. Ջըն Տըյար

9.    Շեխուբըքր                                                              22. Օմարե Խալա

10.  Հըզմաման                                                             23. Մըմե Շվան

11.  Շըրֆըդին                                                               24. Խաթունա Ֆըրխա

12.  Սորե Սորա                                                            25. Դըվրեշ Արդ

13.  Մուավիա

 

ՄԸԼԸԿԵ ԹԱՈՒՍ

Սակայն իրականում Մըլըկե Թաուսը երկրագնդի չորս անկյունների հրեշտակների գերագույնն է: Ըստ ավանդության, Մըլըկե Թաուսը եզդի ժողովրդի պահապանն է, հովանավորը, եզդի ժողովրդի հաջողությունների գրավականը:

 Մըլըկե Թաուսի տոնը, որը միաժամանակ կոչվում է նաև Տարեսկզբի տոն, նշվում է ապրիլի 13-ից հետո, առաջին չորեքշաբթի օրը: Այդ օրը եզդիների տանը կիսում են Նոր տարվա գաթան (կլոճը), հետո այցելում են գերեզմանոց` վերհիշելու ննջեցյալներին: Չար շըմա սըրե սալե մըրի հատընը դըրե մալե:

Read More

Ղարաբաղյան պատերազմ` եզդիների մասնակցությունը

ԵԶԴԻՆԵՐԻ ՄԵԾ ԱՎԱՆԴԸ

Սադոյան Ագիտ

Ә’гите Ә’мәр
 (1957-1991)

Ագիտ Սադոյանը կարծես ծնվել էր ֆիդայի դառնալու համար: Նրա արտաքինը, հպարտ տեսքը, հաղթելու հավատը ոգևորում էին բոլորին, մղում հաղթանակի: Նա` Արմավիրի մարզի Երասխահուն գյուղում 1957 թվականին ծնված Ագիտ Սադոյանը, հանրապետության առաջին ֆիդայիներից էր, որը կամավոր մեկնեց Արցախ, մասնակցեց բազմաթիվ մարտերի, դարձավ մարտական ընկերների, բոլորի սիրելին: Նրա համար անընդունելի էր նահանջը, միշտ ձգտում էր հաղթանակի, պատրաստ էր հանուն այդ հաղթանակի զոհաբերել ամենաթանկը` կյանքը:

            Ազատամարտերում հյուծված, առողջությունը կորցրած, վերադառնալով տուն, իր ընտանիքի գիրկը, նա վախճանվեց անժամանակ, 1991 թվականի մայիսի 31-ին, թաղվեց Արմավիրի մարզի Երասխահուն գյուղում:

            Ագիտ Սադոյանն ամուսնացած էր, ունի չորս երեխա, որոնք սրբությամբ են պահում իրենց հերոս հայրիկի հիշատակը:

<< ՄԵՆՔ ԵԶԴԻ ԵՆՔ >>  Գրքից

Read More

YEZIDIS’ GENOCIDE BEING COMMITTED IN IRAQ

Information from Iraq’s northern regions inhabited by Yezidis can shock anyone. Under the circumstances of noninterference of coalition troops, leadership of Iraq and Kurdistan, thousands of Yezidis-sun worshippers are being killed there with impunity.

In current August-September two villages inhabited by Yezidis were obliterated in the province of Sinjar. Over a thousand people were killed. The survivors vegetate in tents without food, water and medicaments, under conditions of mountain winter. Local authorities forbid them to return to their old home, to restore their dwellings.

We appeal to all people of goodwill: help to save Yezidis! Don’t leave them to die in their native Yezdistan from hunger and cold! Tomorrow will be late, for the authorities plan to completely destroy Yezdistan’s Yezidis, the dwellers of Sinjar province, in the north of Iraq.

In the name of the Most High save agonizing and defenseless Yezidi people!

Aziz Tamoyan, President of the Union of Yezidis, Doctor of Historical and Theological Sciences

SITTING OF YEZDY NATIONAL UNION’S PRESIDIUM HELD IN YEREVAN

On November 12, 2007, a sitting of Yezdy National Union’s presidium was held in Yerevan. There was one item on the sitting’s agenda: 92nd Anniversary of Armenian Genocide and the attitude of Armenia’s Yezidis to the fact.

It was unanimously noted at the sitting that RA Yezidis once again stated that 90 years before Osmanian Turkey had massacred over 1, 5 million Armenians, taking advantage of the atmosphere of impunity. Not only Armenians, but also other non-Muslim peoples residing in Osmanian Turkey – Greeks, Assyrians and Yezidis – have become the Turkish soldiers’ victims.

Again confirming and recognizing the Genocide of over 1, 5 million Armenians committed in Osmanian Empire, the sitting’s participants stated that over 500, 000 Yezidis had been killed by Turk and Curd barbarians; however, the fact has not been condemned by progressive mankind.

Naturally, the specialists wish to know how many Yezidis became the victims of Turks and Curds, and in what regions the carnage was committed. So, according to reliable sources, over 750, 000 Yezidis lived in the territory of Osmanian Empire before WWI. 500, 000 of them were slaughtered, and 250, 000 deported.

Iraq, in the region of Sinjar Mountains, Musul, Rndavan, the village of Fakirs, Amadia, Dhok, the sacred place of Lalysh, Bashika, Bahzan and other settlements – 100, 000 people.

Turkey’s Batman and Diarbeqir states – 120, 000 people

Syria’s El Kamishli – 15, 000 people

Armenia – 12, 5 thousand people

Georgia – 3, 000 people                   

Read More

Եզդիական ավանդույթը` ժողովրդագրական խնդիր

Հունվարի 12-ին 2010թ. ընկերս ինձ հաղորդագրություն է ուղարկում, ով գտնվում է Շվեդիայում, ազգությամբ հայ, որտեղ ասում է.


<<Խդր ջան այստեղ Շվեդիայում ունեմ մի եզդի ընկեր, ով շատ հրաշալի մի անձնավորություն է: Այստեղ մեզ մոտ եզդիներ շատ կան Սիրիայից և Իրաքից, հա ի դեպ Խդր ջան ինձ այն զարմացրեց, որ նրանց մեծ մասը դեռ չեն ամուսնացել, համարյա բոլորը 31-34 տարեկան ու գիտես զարմանալին ինչն է, որ նրանք ոչ թե չեն ցանկանում ամուսնանալ, այլ դրա հնարավորությունը չունեն ու գիտես ընկերս ինձ ասաց, որ ինքը նույնիսկ հնարավորություն չունի գնալ Հայաստան, կամ Վրաստան որտեղ կկարողանա ամուսնանալ, այդ ժամանակ հարցրեցի թե ինչ տարբերություն` այստեղ թե Հայաստան կամ Վրաստան, նա ասաց, որ մեզ մոտ կա մի ավանդույթ, հարսի դիմաց վճարվում է գումար` ղալին, որը ինքը չի կարող վճարել ֆինանսական խնդիրների պատճառով, իսկ Հայաստանում, Վրաստանում, Ռուսաստանում ղալինը չի օգտագործվում>>:


Ինչ եմ ցանկանում ասել, որ ղալինի պատճառով պակասում է եզդիների թվաքանակը:


2010 թվականի հուլիսի 15-ին Հայաստանի Հանրապետության մայրաքաղաք Երևանում տեղի ունեցավ` նախագահության հերթական նիստ, որին բացի միության անդամներից, մասնակցում էին նաև ՀՀ մարզերի, ինչպես նաև աշխարհի տարբեր երկրների ներկայացուցիչներ:
Նախագահության նիստում կար մեկ հարց.

ԿՈՉ

Համայն աշխարհի եզդիներին

Քանի որ մենք ապրում ենք 21-րդ դարում, մեր ազգին ոչ վայել հետամնաց այն ավանդույթը, որը դարեր շարունակ շարունակվել է և շարունակվում է առ այսօր, կապված հարսի համար տրվող գլխագնի` ղալինի հետ (Qәльне Буке), քանի որ հազարավոր եզդի երիտասարդներ չեն կարողանում ամուսնանալ ֆինանսական խնդիրների պատճառով, դրա համար մեր կոչն ու խնդրանքն է` հարգել աստծու անունը, Թաուսի Մալակի, յոթ հրեշտակ ձիավորների, Շիխադու 40 սուրբ տղամարդկանց, մեր նախահայր Կարմիր Սուլթան Եզիդի, Շարֆադինին, սուրբ Լալըշին և մեր շեխերի ու փիրերի սրբերին (бьгьрьн qәдре наве Хwәде, qәдре Мәләк’е Таус, qәдре һәр һ’әвт сйаре мала Адиа, qәдре чьл мере диwана Шихади, qәдре Сьлт’ан Эзиде Сор, qәдре дине мә Шәрфәдин, qәдре Лальша Нурани у qәдре ощахе шех-п’ире мә) և այս օրվանից վերացնել ղալինը, միայն թողնել դարմալը (Darmal, НАВ QӘЛЬН – 500-1000$), իսկ փեսայի ծնողները իրենց ցանկությամբ կարող են ինչպես հարսին, այնպես էլ հարսի ծնողներին, բարեկամներին տարբեր տեսակի նվերներ բերել, այս խնդիրը շատ խիստ կարևոր է և արդիական է եզդի ժողովրդի թվաքանակի աճի ավելացման, ազգապահպանության հերոսական մեծ կարևոր և անհրաժեշտ խնդիր է:

Չնայած Հայաստանում, Ռուսաստանում և Վրաստանում վերացվել է տվյալ ավանդույթը (Qәльн), սակայն դեռ շարունակվում է Իրաքի հյուսիսային մասում Եզդիստան (Սինջար) կոչվող վայրում, Թուրքիայում, Սիրիայում և եվրոպական մի շարք երկրներում:
Նախագահության մասնակիցները կոչով և խնդրանքով դիմել աշխարհի վերը նշված երկրների եզդիներին, լիովին վերացնել և արմատախիլ անել ղալինը (Qәльн):

‹‹Ազգությունս` եզդի,
Կրոնս` Շարֆադին,
Լեզուս`Էզդիկի:

‹‹Հոլա˜ Հոլա˜ Հոլա˜ Սլթան Էզիդե Սորը››

Նիստի նախագահ`

Աշխարհի եզդիների ազգային միության պրեզիդենտ, եզդիների պատմագիտության և աստվածաբանության դոկտոր-պրոֆեսոր, եզդիների ազգային կրկնակի հերոս`

Ազիզ Թամոյան

Read More

Իրաքի Եզդիները

YouTube-ում մի հետաքրքիր վիդեո գտա, որտեղ նկարահանումները կատարվել են քրդական հեռուստաընկերության կողմից՝ Իրաքի եզդիների սրբավայրից, հոգևոր առաջնորդից հարցազրույց, որտեղ իհարկե ներկայացվում է եզդիների ավանդույթների, կենցաղի, մշակութային բազմազանությունների մասին հետաքրքիր վիդեո է, բայց մի մեծ պրոբլեմ կա՝ ամեն տեղ եզդիների մասին խոսելիս ասում են՝ «եզդի քուրդ»։

Դա ոչ միայն անընդունելի է, այլ պարզապես հիմար պրոպագանդա է։

Ամենավատն այն է, որ այդ արտահայտությունը գործածում է նաեւ եզդիների հոգևոր առաջնորդ Միր Թահսին Բեգը, ով Մոսուլի իրադարձություններից հետո դիմեց փախուստի։

Հիշեցնեմ, 2007 թվականի օգոստոսի 14-ից 15-ը Իրաքի քրդերը Մոսուլ քաղաքում իրականացրեցին եզդիների ջարդեր՝ ցեղասպանություն, որին զոհ գնացին մոտ 1000 ավելի եզդիներ, շատերը դիմեցին փախուստի։ Քրդերը ուզում էին սպառնալիքներով եւ ստիպողաբար եզդիներին դարձնել քուրդ՝ ասիմիլիացիայի ենթարկել։

Read More

Yezidis Participation of Karabagh War

ԵԶԴԻՆԵՐԻ ՄԱՍՆԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆԸ ՂԱՐԱԲԱՂՅԱՆ ՊԱՏԵՐԱԶՄՈՒՄ

ԱԶԻԶ ԹԱՄՈՅԱՆԻ ՂԵԿԱՎԱՐՈՒԹՅԱՄԲ

Yezidis participation in the war, headed by Aziz Tamoyan

Read More