Ազգային Փոքրամասնությունների փառատոն 2012

Այսօր Երևան քաղաքում տեղի ունեցավ ՀՀ ազգային փաքրամասնությունների ազգային-մշակութային միությունների գործունեությունը համակարգող խորհրդի կողմից կազմակերպված ՀՀ ազգային փոքրամասնությունների փառատոնը Փառատոնը սկսվեց Հյուսիսային պողոտայում  ՀՀ ազգային փոքրամասնությունների ցուցահանդեսով, որտեղ ներկայացված էին ՀՀ-ում գործող 11 ազգային փոքրամասնություններ: Ցուցահանդես-տոնախմբությունը   Հյուսիսային պողոտայում տևեց մինչեւ ժամը 17.00: ՀՀ-ում եզդիական, ասորական, լեհական, ուկրաինական, հրեական, ռուսական, հունական, վրացական, բելառուսական, գերմանական, քրդական համայնքները ներկայացնող միջոցառման ծրագրում` տաղավարների ցուցադրություններ, երաժշտական, պարային կատարումներ:

Յուրաքանչյուր համայնք ներկայացված էր յուրովի: Եզդիական համայնքը ի դեմս Եզդիների ազգային միության ներկայացնում էին եզդիական համայնքի մշակույթի գծով պատասխանատու Օմար Մամոյանը, Էզդիխանա թերթի խմբագիր Խդր Հաջոյանը, ՀՀ եզդիների վաստակավոր երգիչ Համիկ Թամոյանը,  փողային գործիքների երաժիշտ Սլո Խանոյանը, Ազիզ Թամոյանի անվան ''Եզդիստան'' պարի համույթի անդամ Իշխան Օզոյանը): Եզդիները ներկայացնում էին եզդիական ազգային տարազը, եզդիերեն` էզդիկի լեզվի և գրականության 1-8 դասարանների դպրոցական դասագրքերը, ազգային պաշտոնաթերթը, Ազիզ Թամոյանի հեղինակությամբ դասագրքեր (որտեղ ներկայացվում էր եզդիների պատմությունը, կրոնը և այլն), եզդիների ազգային դրոշը, ազգային ուտեսները` եզդիական գաթան և հալվան (ինչն ըստ հանդիսատեսի շատ համեղ էր) եզդիական պաստառներ, վրան պատկերված եզդիների հերոսները, սուրբ Լալըշը, Ղարաբաղյան պատերազմում զոհված եզդի ազատամարտիկների նկարներ և այլն: Ինչպես նաև ազգային երաժշտական գործիքներ` զուռնա և դհոլ: Հանդիսատեսի համար շատ գրավիչ էր հատկապես եզդիական պարերը` Գովընդ, Գենըմո, Բասո և այլն: 

Cultures Diversity
The Yezidi Community with Russian Community

From Right Husik Amaryan, Khdr Hajoyan, Amir Tamoyan,
Omar Mamoyan, Hamik Tamoyan, Ishkhan Ozoyan

Այնուհետև միջոցառման մասնակիցները երթով յուրաքանչյուրն իր դրոշը բարձր պահած երթով շարժվեցին դեպի Հանրապետության հրապարակ ''Առնո Բաբաջանյանի'' համերգասրահ, որտեղ տեղի ունեցավ ՀՀ ազգային փոքրամասնությունների Գալա համերգը: Եզդիական համայնքը ներկայացնում էր երգիչ Համիկ Թամոյանը, երգչուհի Մարինա Իբրահիմյանը և ''Եզդիստան'' պարային համույթը:

Read More

Եզդիները դատապարտում են ցեղասպանությունը

Ո՞ւր է Էրմենիստանը… Ազիզ Թամոյան

97 տարի առաջ Թուրքիան բարբարոսաբար վերաբերեց հայ և եզդի ազգերին` կոտորելով 1.5 միլիոն հայ և 500 հազար եզդի, ինչը դատապարտելի է: Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիրում լրագրողների հետ զրույցում ասաց Եզդիների ազգային միության նախագահ Ազիզ Թամոյանը:

Նրա խոսքով` ամբողջ աշխարհը պետք է դատապարտի այդ ծանր հանցագործությունը, որպեսզի աշխարհում այլևս ցեղասպանություներ չլինեն: «Այսօրվա դրությամբ Արևմտյան Հայաստանում ապրած հայերից և եզդիներից շատ քչերն են մնացել. ո՞ւր են նրանք, ի՞նչ են եղել, ո՞ւր է Էրմենիստանը»,- ասաց Ա.Թամոյանը:

Վերջինս գտնում է, որ ուշ թե շուտ Թուրքիան ընդունելու է իր կատարած ոճրագործությունը, չնայած որ Թուրքիայի ներկայիս ղեկավարությունը չի ընդունում իր նախնիների արածը: «Նրանք հանդես են գալիս ժխտողական քաղաքականությամբ, բայց կան հստակ փաստեր` Սևրի պայմանագիրը»,- ընդգծեց Եզդիների համաշխարհային խորհրդի նախագահը:

հղում`

Read More

Երևանը համաշխարհային գրքի մայրաքաղաք

ՀՀ Ազգային փոքրամասնությունների գրքերի ցուցահանդես

Հայաստանի Հանրապետության նախագահ Սերժ Սարգսյանի մասնակցությամբ «Երևան 2012 գրքի համաշխարհային մայրաքաղաք»  ծրագրի բացման առիթով Երևանի քաղաքապետ Տարոն Մարգարյանի կողմից կազմակերպված պաշտոնական ընդունելությունից հետո, Հանրապետության ղեկավարը և պաշտոնական պատվիրակությունների ներկայացուցիչները քաղաքապետի ուղեկցությամբ շրջել են տոնական Երևանի կենտրոնական հատվածներով ու հետևել կազմակերպված միջոցառումներին:

ՀՀ Նախագահ Սերժ Սարգսյանը, Երևանի քաղաքապետ Տարոն Մարգարյանը և այլ պաշտոնատար 
անձինք եզդիական տաղավարի մոտ

Երևանի քաղաքապետարանից մինչև  Հանրապետության հրապարակ տանող հատվածում,  մասնավորապես, Մյասնիկյանի արձանին հարակից այգում Հայաստանում ապրող ազգային փոքրամասնությունների ներկայացուցիչները կազմակերպել էին իրենց մայրենիներով հրատարակված գրականության ցուցահանդես - վաճառք: Ցուցահանդեսին ներկայացված Եզդիական համայնքը` ի դեմս Եզդիների ազգային միության ներկայացնում էր Ազիզ Թամոյանի և Հասան Թամոյանի հեղինակությամբ եզդիերեն լեզվի և գրականության 1-ից մինչև 8-րդ դասարանների դպրոցական  դասագրքեր, ''Էզդիխանա'' պաշտոնաթերթը, ինչպես նաև եզդիների պատմության, կրոնի  վերաբերյալ, մասնավորապես Եզդիների ազգային պատմագիտության և աստվածաբանության դոկտոր-պրոֆեսոր` Ազիզ Թամոյանի «Մենք Եզդի ենք», «Մի Գերդաստանի պատմություն» «Եզդիների մասնակցությունը Արցախյան պատերազմում» և այլն:

Իշխան Օզոյան

Միջոցառման ընթացքում մասնակից ազգային փոքրամասնություններից յուրաքանչյուրն ասմունք կատարեցին իրենց մայրենի լեզվով: Եզդիական համայնքը ներկայացնող Իշխան Օզոյանը կատարեց եզդի բանաստեղծ Օրդիխանե Լազգի (1958-1997թթ.) «Мьләт т'әв wәйә» (թարգմանաբար` ժողովուրդը ձեզ հետ է) ստեղծագործությունը:

Мьләт т’әв wәйә

Oрдиxaне Ләзги
(1958-1997)

Щәфaк’еше мьләт – Ә’зизе Ә’мәр,

Әwи биркьрьбу мaл, h’aл у нәфәр,

Щәфеwи мери чa нәшекьриньн?.

Щaмере ӧсaр'a, wәрә. Әм шaвьн

Бьрoе Дәwреш дит гәләк зә'мәт,

Бoй нaве эздийa бәр ә'мьр нәк'әт,

Дьгoт: ''Р'oж haтийә, мә лaзьмә к'oмәк''.

Ле, тә'ләбәxтр'a, xaйинбу фәләк.

К'әрәме Шеx Сьлo бь мьләтh'ьзи,

Әwи избaткьр пе h'әзaр пьрси:

- Мьләте эзди hәбуйә, wе hәвә,

Нaве эздитие wе тьм сәр мәвә.

Һун мьләтh'ьзьн, әм т'әви wәнә,

Әм эзди т'әмaм wәр'a шaнә,

Мьләтр'a к'е пьрсa qәнщие дьxwәзә,

Xwәйи мьләтh'ьзә, әwи мерxaсә.

Әм эздибунә, эзди бьминьн,

Wәрә, әм мьqaти нaве мьләтвьн,

Дәнге мә, эздийa, бьрa дьниaе hьлдә,

Мә нәлaзьмә тӧ нaве зедә.

Р'әнгa мә р'aстә у тӧнә мьнәт,

Нaв мәдa hәвьн нaмус у xирәт,

Ве пьрсa мәр'a к'е qaйил нинә,

Бьрa әw т'ьме waрa бьминә.

У гәләк, гәләк, гәләке мaйин

Әмьре xwә дьдьн бoнa нaве дин,

Әм дьвежьн: ''Сәрикә у әв oxьрә,

T’әк бoнa нaве Эздиде Сoрә’’.

Бoй нaве мьләт к’е мәр’a шaйә,

Щәм xирәт hәйә у т’әви мәйә,

Ве пьрсa мәр’a к’е qәнщ дьxwәзә,

Әw бьре мәйә у мьләтh’ьзә.

Read More

Համերգ նվիրված Եզդիների Նոր Տարվան` Սարսալ

2012 թ. ապրիլի 18-ին Երևանում  ''Եզդիների ազգային միությունը''  ''Մենք հանուն քաղաքացիական հավասարության'' հասարակական կազմակերպության` ի դեմս ղեկավար Կարեն Բադալյանի, հետ համագործակցությամբ  անցկացրեց միջոցառում համերգային տեսքով նվիրված եզդիների ''Նոր Տարի` Մալաքե Թաուսի'' (Չարշամա Սարսալե 6762) տոնին:

''Մենք հանուն քաղաքացիական հավասարության'' ՀԿ
Նախագահ` Կարեն Բադալյան

Հայաստանի Հանրապետական Կուսակցության
ընտրական Կենտրոնական շտաբի պատասխանատու
Խաչատուր Վարդանյան

Ուկրաինական համայնք`
Մերի Տիրացույան և Անի Պոտուրյան

Հունական համայնք
Արթուր Խաչատրյան (Խարիդիս)

Միջոցառմանը ներկա էին գտնվում Հայաստանի Հանրապետական կուսակցության կենտրոնական շտաբի ներկայացուցիչներ Խաչատուր Վարդանյանը և Անահիտ Կիրակոսյանը, ՀՀ Մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակի ազգային փոքրամասնությունների հարցերով պատասխանատու Աննա Սաֆարյանը, ''Հայասա'' երիտասարդական հասարակական կազմակերպության ղեկավար Սուրեն Մկրտչյանը, ''Սինջար'' երիտասարդ եզդիների միավորում հկ-ի ղեկավար Բորիս Թամոյանը, Ռուստամ Բաքոյանը, ինչպես նաև Ուկրաինական և Հունական համայնքի ներկայացուցիչներ ի դեմս Մերի Տիրացույանի, Անի Պոտուրյանի և Արթուր Խաչատրյանի, ովքեր իրենց հերթին շնորհավորեցին եզդիներին` Մալաքե Թաուսի տոնի կապակցությամբ: Միջոցառման ընթացքում ընթերցվեց Եզդիների ազգային միության նախագահ պր. Ազիզ Թամոյանի շնորհավորական ուղերձը Եզդի ժողովրդին:

Ազիզ Թամոյանի անվան ''Եզդիստան'' պարի համույթ

Կլոճ` եզդիական ավանդական գաթան

Հանդես եկան կենդանի կատարումներով երգիչ Համիկ Թամոյանը` Ամիր Թամոյանի նվագակցությամբ, ''Էզդիստան'' պարի համույթը, ուկրաինական համայնքը: Միջոցառման ավարտին հանդիսատեսին տրվեցին հետաքրքիր հարցեր կապված եզդիների հետ, ինչու չէ նաև ներկայացվեց եզդիական կլոճը` գաթան, որի մեջ դրված էր ուլունքը: Նշենք, որ ըստ եզդիների ավանդության յուրաքանչյուր տարվա ապրիլի 13-ից հետո առաջին չորեքշաբթի օրը եզդիների ''Նոր Տարի'', Մալաքե Թաուսի տոնն է, և այս տարի իրենց մոտ 6762 թվականն է և այս տոնը շատ մեծ շուքով է նշվում հատկապես Իրաքի հյուսիսային մասում, եզդիական սուրբ Լալըշում (եզդիների գլխավոր սրբավայր), որտեղ դուրս է բերվում սուրբ Մալաքե Թաուսի ‘’Սինջակը’’ և ժողովուրդը խոնարհվում է և թողնում է նվերներ, դրամական պարգևներ:

Read More

Եզդիների Նոր Տարին - Չարշամա Սոր

ՀՀ Նախագահ պր. Սերժ Սարգսյանի շնորհավորանքը Եզդիների Նոր տարվա կապակցությամբ

Ջերմորեն շնորհավորում եմ Հայաստանի եզդիական համայնքին Նոր տարվա` Մալաքե Թաուսի կապակցությամբ: Ժողովրդական այս պայծառ տոնը գեղեցիկ առիթ է կիսելու միմյանց ուրախությունը, անկեղծ բարեմաղթանքի խոսքեր հղելու մեր ընկերներին ու բարեկամներին, Հայաստանի եզդիական համայնքի բոլոր ներկայացուցիչներին:  Համոզված եմ, որ հայերի և եզդիների միջև առկա ջերմ հարաբերություններն այս նոր տարում ավելի են ամրանալու և խորանալու, մանավանդ որ նրանք բռնել են դարերի քննությունը: 

Հայաստանի իշխանությունները պատասխանատու են հանրապետության բոլոր քաղաքացիների առջև, բայց մենք առանձնահատուկ պատասխանատվություն ենք զգում ազգային փոքրամասնությունների նկատմամբ: Ուշադրություն և հոգածություն նրանց խնդիրների նկատմամբ՝ ահա մեր սկզբունքը: Կրկին շնորհավորելով Մալաքե Թաուսի տոնի առթիվ՝ մաղթում եմ, որ գալիք տարին Հայաստանի եզդիական համայնքի համար լինի լիության ու առատության տարի, հաջողությունների և երջանկության տարի:

-----------------------------------------------------------------------------------------------

Տարեսկզբի Չորեքշաբթին և եզդիների հրեշտակապետ Մալաքե Թաուսի Սուրբ ծննդյան օրը եզդիները՝ Հայաստանի ամենամեծ ազգային փոքրամասնությունը (60 հազար), նշում են մեծ շուքով: Ամեն տարի` ապրիլի 13-ից հետո առաջին չորեքշաբթի օրը, աշխարհի բոլոր եզդիները հավաքվում են իրենց հարազատների գերեզմաններում: Իրենց ավանդույթին հավատարիմ՝ տղամարդկանց և կանանց համար առանձին խնջույքի սեղաններ են բացում ու նշում իրենց տարեմուտի տոնը, որն այս տարի ապրիլի 18-ին էր: Նշենք, որ տոնի ժամանակ` եզդիերեն ռադիոհաղորդումների խմբագիր Հասան Թամոյանի կողմից ընթերցվեց Մալաքե Թաուսի տոնի կապակցությամբ ՀՀ Նախագահի շնորհավորական խոսքը:

Եզդիների ‘‘Նոր Տարի’’ – Չարշամա Սարսալե (բառացի նշ. Չարշամ` չորեքշաբթի, սարսալ` տարեսկիզբ): ՀՀ Կոտայքի մարզի Զովունի գյուղի, Ամո եզդիական թաղամասի գերեզմանատանը հավաքվել էին տարբեր մարզերից եկած մոտ 300-ից ավելի եզդիներ: Միջոցառմանը ներկա էին գտնվում ՀՀ Նախագահի խորհրդականի օգնական` Նարինե Գուլյանը, ՀՀ Կառավարության ներկայացուցիչներ` Բաքըր Սադումյանը, Շուշանիկ Սարատիկյանը: 

«Մեր ազգային ավանդույթը դարեր շարունակ պահելով՝ այս օրը մենք հավաքվում ենք գերեզմաններում, քանի որ առաջին հերթին շնորհավորում ենք մեր հանգուցյալների տոնը, այնուհետև` կենդանիների»,- ասում է Ազիզ Թամոյանը:

Ըստ եզդիական օրացույցի՝ այս տարի նրանց մոտ 6762 թվականն է: Եզդիների կրոնական հավատալիքների համաձայն՝ Մալաքե Թաուսը համարվում է եզդիների առաջնորդ հրեշտակը, ով 40 հրեշտակների գլխավորն է: «Այսօր նրա ծննդյան օրն է, և նա այցելում է իր ժողովրդին, թեև անտեսանելի է, բայց մեր կրոնական օրենքներով մեզ հետ է»,- ասում է Թամոյանը:

60-անց Զինե Ավդալյանը նշում է, որ այս տոնին իրենք ուտում են տավարի և գառի միս, իրենց ավանդույթներից ելնելով, խոզի միս ընդհանրապես արգելվում է ուտել: «Գերեզմանում նշելուց հետո տոնը շարունակում ենք տներում»,- ասում է Զինա Ավդալյանը ու շրջվում իր սեղանին կից նստած հարևանների կողմը՝ եզդիերեն լեզվով շարունակելով զրույցը: Տոնի կարևոր ծիսակատարություններից մեկը կլոճի բաժանումն է: Այն կլոր քաղցր գաթա է, որի մեջ դնում են ուլունք և, կլոճը կտրելիս, ում ընկնում է այդ ուլունքը, համարվում է այդ տարվա հաջողակը: Եվ ահա այս տարի այն բաժին հասավ քիք-բոքսինգ մարզաձևում հանդես եկող, աշխարհի գավաթակիր Սուրիկ Հաջոյանին:

Ամբողջ աշխարհում ապրում է 3 մլն եզդի, որից միայն 1 մլն 300 հազարը` Իրաքի հյուսիսում: Նրանց դրոշը կարմիր և սպիտակ գույնի է, դրոշի վերին ձախ անկյունում պատկերված արևը, որը խորհրդանշում է նրանց` որպես արևապաշտ ժողովրդի, իսկ արևի միջի սիրամարգը Սուրբ Մալաքե Թաուս հրեշտակապետի խորհրդանշանն է:

---------------------------------------------------------------------------------

Եզդիների ազգային միության նախագահ պր. Ազիզ Թամոյանի շնորհավորական խոսքը Եզդի ժողովրդին

Սիրելի իմ ժողովուրդ

Սրտանց շնորհավորում եմ ձեզ`  Մալաքե Թաուսի - Եզդիների Նոր Տարվա կապակցությամբ: Ուզում եմ նշել, որ անցած այս մեկ տարին բավականին հաջողություններ ունեցանք` կապված ազգապահպանության հետ, ինչն ինձ համար շատ ուրախալի է: Ցանկանում եմ շնորհավորանքի խոսքեր գտնել ժողովրդիս աստեղային ժամի համար, ազգային զարթոնքի, միահամուռ կամքի, միասնության և միաբանության, իր ինքնաճանաչման գիտակցությամբ դարի ճակատին արձանագրելու, կորցրածը ետ բերելու համար: ժողովուրդ, որը տեսել է բավականին շատ դառնություններ, 72 անգամ ցեղասպանության ենթարկվելով, կարողացել է պահպանել իր բոլոր ավանդույթները: Կրկին անգամ շնորհավորելով բոլոր եզդիներին, մաղթում եմ սպասելիքների ու ցանկությունների իրականացում, հաջողություններ, խաղաղություն, երջանկություն եւ բարօրություն ձեր ընտանիքներին:

Բըմբարակվա Չարսամա Սարսալե – Շնորհավոր Տարեսկզբի Չորեքշաբթի

Read More

Велики твои, Господи, промыслы!

Велики твои, Господи, промыслы! 

Велики твои, Господи, промыслы!
Безграничны твои чудеса. 

Пусть же эти хвалебные повести

Освещают святые глаза. 

Лишь по воле Хуаде мы рождаемся,

И по воле – уходим с пути. 

Мы грешим, но, как прежде, стараемся

Вместе с истиной в сердце идти. 

Каждый год по завету небесному 

Наступает прекрасный адар.

Он сливается с птичьими песнями. 

Он – весны молодеющей дар. 

Разливаются реки шумящие, 

И ручьи чистой лентой текут. 

И природу весенне-звенящую 

Пробуждения новые ждут. 

Лишь весной к нам идет пробуждение. 

И зима собирается прочь.

И Господне грядет провидение – 

Отмечаем мы Сарсале Клоч. 

Чтоб деревья проснулись унылые, 

И земля приоделась в луга. 

И лучи в облаках желтокрылые 

Растопили седые снега. 

Есть обычай народа езидского- 

Мы печем наш священный пирог. 

И родному, и по сердцу близкому 

Отдаем мы заветный кусок. 

А хозяйка, как издавна водится, 

Будет бусинку в клоч наш кидать. 

Кто найдет – у того все исполнится, 

И прибудет к нему благодать. 

Наш кулич мы разделим, как в древности. 

Половину – оставим родным. 

А другую – в честь веры и верности 

Отдаем мы по праву святым. 

Мы с рожденья до трепетной старости 

Имена их священные чтим. 

Просим мудрости, милости, радости 

На житейском тяжелом пути. 

Автор: Анастасия Шаклеина
Езидская група ''КАНИА СПИ''

Read More

«Մատիտով» նկարչական մրցույթ ցուցահանդես

«Մատիտով» նկարչական մրցույթ ցուցահանդես

«Սինջար» եզդիների երիտասարդական հասարակական կազմակերպությունը  մշակույթի նախարարության աջակցությամբ Ազգային փոքրամասնությունների կենտրոնում այսօր կազմակերպել էր 3-14 տարեկան եզդի երեխաների նկարների ցուցահանդես։

«Մենք նկատեցինք, որ եզդիների մեջ կան օժտված երեխաներ և որոշեցինք բացահայտել նրանց, խրախուսել և օգնել համապատասխան կրթություն ստանալ։ Գուցե հաջորդ Լեոնարդո դա Վինչին մեզանի՞ց լինի...»,- հույս հայտնեց եզդիական «Սինջար» ՀԿ-ի նախագահ Բորիս Թամոյանը։

«Լավագույն միտք» անվանակարգին ներկայացվել էին երկու նկարներ։ Տասնմեկամյա Սուսաննա Կնյազյանը նկարում պատկերել էր իր երկրի՝ նախագահի երդման արարողությունը։ Նա բացատրեց, որ ցանկանում է, որ իրենք պետականություն ունենան և իրենց` եզդիների նախագահը երդում տա ազգի առաջ։ Այս անվանակարգում ներկայացված մյուս նկարը Արմինե Թամոյանինն էր, որտեղ պատկերված էին եզդիների և հայկական դրոշները՝ որպես բարեկամության խորհրդանիշ։

Եզդիների ազգային միությունը` ի դեմս նախագահ Ազիզ Թամոյանի ողջունում է նման կարգի միջոցառումները, որոնք նպաստում են եզդի ժողովրդի անվան, մշակույթի պահպանման գործում:

Read More